Những câu chuyện sử thi và một trong những di sản văn hóa lâu đời của người Ê-đê. Về khuya, già trẻ, gái trai thường ngồi bên bếp lửa nghe già làng kể về những chiến công của một vị anh hùng trong sử thi, cứ thế từ thế hệ này qua thế hệ khác. Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây sẽ giúp các em có thêm kiến thức về người anh hùng Đăm Săn đồng thời hình dung được cuộc chiến oanh liệt giữa các thị tộc, bộ lạc để giành bình yên nơi núi rừng. Chúc các em có nhiều kiến thức lí thú!
Bạn đang xem: Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây – Chân trời sáng tạo Ngữ văn 10
Contents
1. Tóm tắt nội dung bài học
1.1. Nội dung
– Đoạn trích khẳng định sức mạnh và ca ngợi vẻ đẹp của người anh hùng Đăm Săn – một người trọng danh dự, gắn bó hạnh phúc gia đình và thiết tha với cuộc sống bình yên, phồn vinh của thị tộc, xứng đáng là anh hùng mang tầm vóc sử thi của dân tộc Ê-đê.
1.2. Nghệ thuật
– Giá trị miêu tả của những câu văn so sánh phóng đại: Nhấn mạnh, đề cao vẻ đẹp và sức mạnh của Đăm Săn – cái thiện. Đồng thời giúp người đọc một phần hình dung ra sức mạnh của người anh hùng Đăm Săn
– Giá trị biểu cảm: Cho thấy một thái độ trân trọng ngợi ca và niềm tự hào đối với người anh hùng của buôn làng
2. Soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây
Câu 1: Tóm tắt các sự kiện chính trong văn bản trên.
Trả lời:
– Tù trưởng Mtao Mxây ghen tị với Đăm Săn khi chàng có được một người vợ đẹp. Hắn tìm cách bắt vợ Đăm Săn về để làm vợ mình. Nhưng Đăm Săn khi trở về đã tìm đến nhà Mtao Mxây đòi vợ. Hai người diễn ra cuộc chiến rất quyết liệt. Mtao Mxây sợ hãi, run mình trước sự tài giỏi, bản lĩnh của Đăm Săn. Tù trưởng Đăm Săn tuy tài giỏi nhưng vẫn chưa hạ gục được Mtao Mxây. Nhờ ông trời chỉ cho cách ném cái chày vào tai kẻ thù nên Đăm Săn đã làm rơi áo giáp và khiên chống đỡ của Mtao Mxây. Đăm Săn đâm hắn một nhát chí mạng, Mtao Mxây thua tâm phục khẩu phục. Bằng tài năng, bản lĩnh và sức mạnh phi thường, người anh hùng Đăm Săn đã giành được chiến thắng, cứu vợ trở về, khiến cho quân lính của kẻ thù cũng phải bái phục và đi theo. Chiến thắng này được coi là một chiến thắng vô cùng vẻ vang, được người người ngưỡng mộ.
Câu 2: Đăm Săn đã gặp khó khăn gì vào thời điểm cuối cuộc giao chiến với Mtao Mxây? Nhờ đâu mà chàng vượt qua được khó khăn ấy để giành chiến thắng?
Trả lời:
– Khó khăn của Đăm Săn: Chàng dù đã dùng hết sức nhưng không đâm thủng được đùi của Mtao Mxây. Đăm Săn thấm mệt vừa chạy vừa ngủ và mơ thấy Ông Trời.
– Cuối cùng nhờ sự chỉ dẫn của Ông Trời, Đăm Săn đã chiến thắng bằng cách lấy cái chày ném vào vành tai của Mtao Mxây, làm hỏng bộ giáp của hắn.
Câu 3: Đăm Săn mà Mtao Mxây đều là những tù trưởng tài giỏi, nhưng văn bản trên đã cho thấy, người xứng đáng được xem là anh hùng của cộng đồng chỉ có thể là Đăm Săn. Hãy so sánh hai nhân vật để làm rõ điều đó.
Trả lời:
Câu 4: Trong sử thi, lời nói của nhân vật thường được góp phần quan trọng trong việc thể hiện tính cách, vị thế xã hội của mình. Hãy chọn và phân tích một số lời thoại của Đăm Săn trong văn bản trên để làm rõ điều đó.
Trả lời:
+ Ơ diêng, ơ diêng, xuống đây! Ta thách ngươi đọ đao với ta đấy”
Nhận xét: Câu từ bộc lộ sự thẳng thắn, không hề run sợ của Đăm Săn khi thách đấu Mtao Mxây. Chi tiết này bộc lộ sự chính trực, thẳng thắn của Đăm Săn
+ “Sao ta lại đâm ngươi khi đang đi xuống nhỉ? Ngươi xem, đến cả con lợn nái của nhà ngươi dưới đất, ta cũng không thèm đâm nữa là”
Nhận xét: Ta thấy được Đăm Săn là một người hào sảng, chính trực không hề thích trò đánh lén. Việc nhắc đến con lợn nái cũng là một việc mỉa mai Mtao Mxây vô cùng khéo, chứng tỏ Đăm Săn rất thông minh
Câu 5: Cho biết:
a. Tác dụng của nói quá và cách ví von trong văn bản; nhận xét về ngôn ngữ sử thi.
b. Cụm từ “bà con xem…” trong văn bản trên là lời của ai hướng đến ai? Theo bạn, việc sử dụng những cụm từ như thế trong văn bản sử thi có tác dụng gì?
Trả lời:
a) Trong văn bản này, tác giả sử dụng nhiều biện pháp nói quá và ví von để miêu tả nhân vật. Đây là một đặc trưng của thể loại sử thi, sử dụng những hình ảnh vĩ đại, hoành tráng để miêu tả con người, nhất là những người anh hùng
Ví dụ:”Chàng múa trên cao. gió như bão. Chàng múa dưới thấp, gió như lốc”. Những câu văn giống như đòn bẩy, miêu tả chi tiết làm nổi bật vẻ đẹp của vị anh hùng. Các hình ảnh so sánh với Đăm Săn đều xuất phát từ thiên nhiên. Sức mạnh của Đăm Săn sánh ngang trời đất.
b) Cụm từ ”bà con xem..” không chỉ để chỉ những người dân trong văn bản mà còn là để chỉ người đọc. Nhằm thu hút sự chú ý và thể hiện sự gần gũi, thân thuộc như đang giao tiếp.
Câu 6: Cảnh tiệc tùng và hình ảnh Đăm Săn ở nửa sau của văn bản gợi cho bạn suy nghĩ gì về phong tục và không khí hội hè của người Ê-đê?
Trả lời:
Qua hình ảnh Đăm Săn ở nửa sau của văn bản , ta có thể thấy hình ảnh không khí hội hè của người Ê-đê vô cùng náo nhiệt: Tiếng chiêng mà Đăm Săn kêu người đánh lên với mong muốn khiến cho “ở dưới đất vỡ toạc các cây đòn ngạch, cho ở trên gãy nát các cây xà ngang, cho tiếng chiêng vang vọng khắp đó đây, khiến voi, tê giác trong rừng quên không cho con bú, ếch nhái dưới gầm sàn, kỳ nhông ngoài bãi phải ngừng kêu, tất cả đều ngày đêm lặng thinh để nghe tiếng chiêng ăn đông uống vui như mừng mùa khô năm mới”. Thể hiện một không khí lễ hội từng bừng, mang sức mạnh của dân tộc và sự gắn bó của cộng đồng dân tộc Ê-đê.
Câu 7: Có người cho rằng văn bản Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây có đủ yếu tố của truyện, kịch và thơ. Cho biết ý kiến của bạn về nhận định trên.
Trả lời:
Nhận định hợp lý. Ngôn ngữ trong sử thi, cụ thể là tác phẩm Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây là sử dụng ngôn ngữ kịch, phóng đại, miêu tả theo trình tự các hành động của nhân vật.
– Tác phẩm cũng có yếu tố truyện vì có cốt truyện và kết quả rõ ràng, lời dẫn trong tác phẩm cũng như đang kể lại câu chuyện vậy.
– Chất thơ ở đây có lẽ là hình ảnh Đăm Săn đấu với Mtao mxây và hình ảnh bữa tiệc sau chiến thắng. Được miêu tả sống động hơn. Đây cũng là một yếu tố hay thấy của thơ ca.
Trên đây là những gợi ý trả lời hệ thống câu hỏi thuộc phần hướng tìm hiểu bài học mà các em phải hoàn thành trong quá trình soạn bài Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây.
Ngoài ra, để củng cố và nâng cao kiến thức bài học được tốt hơn mời các em xem thêm
- Soạn bài chi tiết Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây
- Bài giảng Đăm Săn chiến thắng Mtao Mxây
—-
Đăng bởi: Trường Tiểu học Thủ Lệ
